Aandacht voor het goede doel of voor de “gulle” gever?

Vanochtend bij het doornemen van het nieuws werd mijn aandacht gegrepen door het volgende berichtje. Trijntje Oosterhuis, succesvol zangeres van eigen bodem, had gisteren tijdens de landelijke actie een tweet geplaatst dat ze voor elke like een euro aan het goede doel zou doneren. Ik dacht meteen, wauw wat goed, want in deze tijd kan je er natuurlijk op inzetten dat een dergelijke actie veel respons zal krijgen. Goed nieuws voor het goede doel maar slecht nieuws voor Trijntje, want meteen daarna las ik dat Trijntje vandaag is teruggekrabbeld na het ontvangen van ruim 200.000 likes.

Haar reactie:

“Ik vind het vreselijk om te zien wat er gebeurt op de Filipijnen. Er zijn duizenden doden gevallen en dat is moeilijk te bevatten. Ik ben zelf moeder van twee kinderen en de beelden raken mij heel erg. Het doet me goed om te zien dat mijn zorg gedeeld wordt en dat mensen in grote getale doneren en liken. De actie is een mooi voorbeeld van dat wanneer je allemaal iets kleins doet, je samen tot iets groots kan komen. Iedereen zal begrijpen dat ik helaas geen 2 ton kan storten, maar ik zal gul geven. Tenslotte gaat het niet om mij, maar om de slachtoffers van de ramp die hun leven opnieuw moeten opbouwen en de hulpverleners die daarbij helpen.”

Met name de laatste zin viel heel verkeerd bij mij. Tenslotte, als het niet om Trijntje ging had zij een dag nadat de tyfoon de Filipijnen in grote ravage had achtergelaten al een stevige donatie kunnen doen. Maar net als zovele invloedrijke mensen in dit land, waaronder BN-ers en vertegenwoordigers van overheden en bedrijven, kon het geld alleen worden gedoneerd bij de landelijke actie, het liefst met het hoofd vol op de televisie natuurlijk. Trijntje, in al haar goedheid/mediageilheid (maar vooral naïviteit) moest daar nog eens een schepje bovenop doen. En dat deed ze goed, tot ze dus vandaag terugkrabbelde in het kielzog van haar stilletjes gedeletete bericht met ruim 200.000 likes….

Na enkele facebook reacties te hebben geplaatst op het bovenstaande bericht, in een discussie tussen honderden mensen die varieerde van berichten in de trant van “kut hoer betaluh” tot “laat ze maar praten trijntje het kwam uit een goed hart en je bent nog steeds een topper”, besloot ik dat ik mijn tijd nuttig moest gaan besteden en mijn frustratie over Trijntjes actie in een bredere context te gaan plaatsen.

En die context is er, want ik zie de laatste jaren een tendens ontstaan bij dergelijke massale landelijke inzamelingsacties waaronder ook Serious Request worden vergezeld door iets wat alles behalve met het goede doel te maken heeft. Laten we het kort door de bocht noemen: “De geilheid om geroemd te worden om je gulheid.” Het is een fenomeen de laatste jaren bedroevende vormen begint aan te nemen en daardoor denk ik ook veel aversie oproept bij potentiele gevers. Althans, zo werkt het bij mij wel. Want na alle negatieve berichtgeving over goede doelen, zoals de ineffectiviteit van de hulp of het verdwijnen van geld op locatie bij corrupte officials of in de zakken van het managementteam in Nederland, is het laatste waar je als potentiele donateur op zit te wachten een schreeuw om aandacht van iemand waarvan de beweegredenen op zijn minst dubieus genoemd kunnen worden.

Hoe anders was het bij de eerste landelijke televisieactie voor het goede doel met Mies Bouwman: Open het dorp! (http://www.youtube.com/watch?v=V27JCYRoMLM) Hartverwarmend was het om te zien hoe heel Nederland de handen ineensloot om het goede doel te steunen in deze 23 uur durende marathonuitzending. Misschien was het dat de kracht en macht van het medium nog niet helemaal duidelijk was en mensen dus onbevangen, oprecht en met name belangeloos inzet toonden voor het inzamelen van geld.

SFA002019362

In 51 jaar kan er veel veranderen zo blijkt, want van oprechtheid en belangeloosheid is weinig sprake meer bij dergelijke landelijke inzamelingsacties. Voor wat hoort wat is het credo tegenwoordig. Als je als bedrijf een flink bedrag doneert mag je met een cheque met in koeienletters de naam van de barmhartige firma op televisie je zegje doen. En als je nu belt krijg je misschien een bn-er aan de telefoon!!! O en wat goed he dat die bn-ers zich zo belangeloos inzetten? Of als je nou wat geld doneert mag je een liedje aanvragen op de radio en de groeten doen aan je oma! En dan in het geval van Trijntje, like mijn bericht want dan geef ik een euro voor jouw steun! Een hartverwarmende uitspraak waar het goede doel uiteindelijk bar weinig mee is opgeschoten.

Ik hoor u al zeggen: “Wat zeurt die gast nou? Het is toch alleen maar goed dat er zo veel geld voor het goede doel binnenkomt?” En dat klopt misschien. Waar het mij om gaat is de manier waarop. Om heel eerlijk te zijn is het voor het eerst in een lange tijd dat ik geld heb gedoneerd aan een dergelijke landelijke actie. Echter bij het zien van de beelden uit het gebied won mijn gevoel het van mijn scepsis over de juiste besteding van mijn geld en heb ik dus meteen een donatie gedaan. We zijn inmiddels ruim een week verder en ik begrijp niet waarom het bij de meeste particulieren, bedrijven, bestuurders en bn-ers zo lang moet duren om de ernst van de zaak in te zien. Waarom wachten op de landelijke televisie actie als dagelijks op het journaal wordt gezegd dat de hulp logistiek en financieel moeilijk op gang komt? De voor wat, hoort wat mentaliteit lijkt mij hier de boosdoener, of het nou likes, aandacht, promotie of respect is. Alles behalve hetgeen waar het echt om gaat: de intrinsieke wil om andere mensen te helpen.

Dus stop met al die landelijke televisieacties en laat het geld wat hiermee wordt bespaard door de overheid collectief overmaken naar het goede doel. Zo draagt iedereen zijn steentje bij en hoeft er niet meer gebedeld te worden om en/of gepronkt met donaties. Mensen die het goede doel oprecht willen steunen doneren toch wel. Want spreken de beelden die we zien op het journaal niet genoeg tot de verbeelding om ons te stimuleren een bijdrage te leveren?